Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eýýamynyň Galkynyşy döw­rün­de Ar­ka­dag­ly Gahryman Ser­da­ry­myz ata Wa­ta­ny­my­zyň tä­sin we gö­zel te­bi­ga­ty­ny go­ra­mak hem-de ony asyl dur­kun­da gel­jek­ki ne­sil­le­re mi­ras goý­mak, ýur­du­my­zyň eko­lo­gi­ýa aba­dan­çy­ly­gy­ny dur­nuk­ly üp­jün et­mek, te­bi­gy baý­lyk­lar­dan re­je­li peý­da­lan­mak, ila­ty­my­zyň eko­lo­gi­ýa me­de­ni­ýe­ti­ni kä­mi­lleş­dir­mek me­se­le­si­ne aý­ra­tyn äh­mi­ýet ber­ýär. Eko­lo­gi­ýa we daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak me­se­le­le­ri ba­bat­da Türk­me­nis­ta­nyň ýö­red­ýän sy­ýa­sa­ty dün­ýä jem­gy­ýet­çi­li­gi­niň ün­sü­ni özü­ne çek­ýär. Ýur­du­myz­da te­bi­ga­ty go­ra­mak, eko­lo­gi­ýa aba­dan­çy­ly­gy­ny üp­jün et­mek, te­bi­gy se­riş­de­le­ri aýaw­ly sak­la­mak döw­let sy­ýa­sa­tyn­da ile­ri tu­tul­ýan ugur­lar­dyr. Şun­dan ugur al­mak bi­len, te­bi­ga­ty asyl dur­kun­da gel­jek­ki ne­sil­le­re ýe­tir­mek we ýur­du­my­zy ba­gy-bos­san­ly­ga öwür­mek ba­bat­da oý­la­ny­şyk­ly iş­ler ama­la aşy­ryl­ýar. Uzak we ýa­kyn ýyl­la­ry na­zar­la­ýan mak­sat­na­ma­lar­da hem bu ugur­da top­lum­la­ýyn çä­re­ler göz öňün­de tu­tu­lan­dyr. Ýa­şyl zo­lak­la­ry dö­ret­mek bi­len, te­bi­gy gur­şa­wyň aras­sa­ly­gy­ny we aba­dan­çy­ly­gy­ny üp­jün et­mek­de, Di­ýa­ry­my­zyň ösüm­lik we haý­wa­nat dün­ýä­si­ni go­rap sak­la­mak­da, baý­laş­dyr­mak­da, suw se­riş­de­le­ri­ni re­je­li peý­da­lan­mak­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň ulu­dy­gy­ny bel­läp geç­mek ge­rek.
Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, her ýyl ýur­du­myz­da äh­li­halk bag ek­mek da­ba­ra­sy ge­çi­ril­ýär. Bu äh­li­halk çä­re­si ýur­du­myz­da ýy­lyň do­wa­myn­da 2 ge­zek ge­çi­ri­lip, onuň çäk­le­rin­de tä­ze na­hal­la­ryň mil­li­on­lar­ça­sy ekil­ýär, bar bo­lan­la­ryň ide­gi edil­ýär.
4-nji no­ýabr­da no­bat­da­ky ýa­şyl eko­lo­gi­ýa çä­re­si­ne, ýag­ny äh­li­halk bag ek­mek da­ba­ra­sy­na ba­dal­ga ber­ler. 2021 – 2025-nji ýyl­lar üçin Mil­li to­kaý mak­sat­na­ma­sy­nyň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­gi­niň çäk­le­rin­de güýz pas­lyn­da ge­çi­ril­ýän äh­li­halk bag ek­mek da­ba­ra­sy ýur­du­my­zyň äh­li kün­jek­le­rin­de daş­ky gur­şa­wyň aba­dan­çy­ly­gy­ny üp­jün et­mä­ge gö­nük­di­ri­len­dir. Şu ýyl eziz Di­ýa­ry­myz­da 3 mil­li­on sa­ýa­ly, pür­li, mi­we­li agaç­la­ryň we üzü­miň na­hal­la­ry­ny oturt­mak göz öňün­de tu­tul­ýar.
Mä­lim bol­şy ýa­ly, Türk­me­nis­ta­nyň Ga­raş­syz­ly­gy­nyň şan­ly 30 ýyl­ly­gy my­na­sy­bet­li ýur­du­myz­da bag na­hal­la­ry­nyň 30 mil­lio­ny, ýur­du­my­zyň he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­ly­gy­nyň 25 ýyl­ly­gy my­na­sy­bet­li 25 mil­li­on na­hal­ otur­dy­lyp­dy.
Bu äh­li­halk he­re­ke­ti Türk­me­nis­ta­nyň eko­lo­gi­ýa dip­lo­ma­ti­ýa­sy­nyň mak­sat­la­ry bi­len saz­la­şyk­ly ut­gaş­ýar we Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­na ýet­me­giň «Gu­ry ýe­riň eko­lo­gik ul­ga­my­ny go­ra­mak we di­kelt­mek hem-de ola­ryň re­je­li peý­da­la­nyl­ma­gy­na ýar­dam ber­mek, to­kaý­la­ry re­je­li peý­da­lan­mak, çöl­leş­mä gar­şy gö­reş­mek, ýer­le­riň za­ýa­lan­ma­gy­ny bes et­mek we yzy­na öwür­mek hem-de bio­lo­gik köp­dür­lü­li­giň ýit­me­gi­ni bes et­mek» diý­lip bel­le­ni­len 15-nji Mak­sa­dy­ny dur­mu­şa ge­çir­mä­ge gö­nük­di­ril­ýär.
Hä­zir­ki wagt­da ýur­du­myz­da oňyn eko­lo­gi­ýa şert­le­ri­niň dö­re­dil­me­gi, to­kaý­la­ryň dur­nuk­ly do­lan­dy­ryl­ma­gy hem-de ola­ryň bio­­dür­lü­li­gi­niň go­ra­lyp sak­la­nyl­ma­gy bo­ýun­ça top­lum­la­ýyn mak­sat­na­ma dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Bu ugur­da­ky mil­li ka­nun­çy­lyk bin­ýa­dy has hem kä­mil­leş­di­ril­ýär we hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy iş­jeň ös­dü­ril­ýär.
Daş­ky gur­şa­wy go­ra­ma­gyň hu­kuk bin­ýa­dy hem kä­mil­leş­di­ri­lip, bu ugur­da döw­re­bap ka­nun­lar ka­bul edil­ýär. «Te­bi­ga­ty go­ra­mak ha­kyn­da», «Eko­lo­gi­ýa howp­suz­ly­gy ha­kyn­da» Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nun­la­ry mu­ňa my­sal­dyr. Olar te­bi­ga­ty go­ra­ma­gyň hu­kuk, yk­dy­sa­dy we gu­ra­ma­çy­lyk esas­la­ry­ny kes­git­le­mek bi­len, eko­lo­gi­ýa howp­suz­ly­gy­ny üp­jün et­mä­ge, ho­ja­lyk we beý­le­ki iş­le­riň te­bi­gy eko­lo­gik ul­gam­la­ra zy­ýan­ly tä­si­ri­niň öňü­ni al­ma­ga, bio­lo­gik dür­lü­li­gi go­rap sak­la­ma­ga we te­bi­gy se­riş­de­le­ri re­je­li peý­da­lan­ma­ga, ada­myň we jem­gy­ýe­tiň ýa­şaý­şy­nyň mö­hüm bäh­bit­le­ri­ni üp­jün et­mä­ge, daş­ky gur­şa­wa ant­ro­po­gen we te­bi­gy tä­si­riň ne­ti­je­sin­de ýü­ze çyk­ýan howp­dan ony go­ra­ma­ga gö­nük­di­ri­len­dir.
Mä­lim bol­şy ýa­ly, Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň 78-nji ses­si­ýa­syn­da hä­zir­ki döw­rüň ýag­daý­la­ry bi­len bag­ly­lyk­da, eko­lo­gi­ýa, daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak we ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi­ne gar­şy gö­reş hyz­mat­daş­ly­gyň der­wa­ýys me­se­le­le­ri­niň bi­ri hök­mün­de gör­ke­zil­di. BMG-niň be­lent mün­be­rin­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ser­dar Berdimuhamedow Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­syn­da Mer­ke­zi Azi­ýa­da­ky eko­lo­gik me­se­le­le­re has düýp­li we tä­sir­li üns ber­mek üçin wagt ýe­ten­di­gi­ni bel­le­di. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, Türk­me­nis­tan se­bi­tiň eko­lo­gik me­se­le­le­ri bi­len bag­ly oňyn baş­lan­gyç­la­ry öňe sü­rüp, şo­nuň bi­len bir ha­tar­da tek­lip­le­ri gi­riz­di.

Hi­wa­ly HÜM­ME­DOW,
S.A.Ny­ýa­zow adyn­da­ky Türk­men oba ho­ja­lyk uni­wer­si­te­ti­niň uly mu­gal­ly­my.